Mỗi khi nhắc đến bệnh tim mạch, hẳn nhiều người sẽ nghĩ nguyên nhân gây bệnh đến từ thực phẩm nhiều dầu hoặc nhiều muối nhưng còn có một thứ còn nguy hiểm hơn thế.
Nếu ví cơ thể là một thành phố thu nhỏ thì mạch m.áu của chúng ta chính là đường quốc lộ, là kênh lưu thông để vận chuyển m.áu, oxy và chất dinh dưỡng đến các cơ quan khác nhau.
Mạch m.áu có mối liên hệ mật thiết đến tình trạng sức khỏe và tính mạng của mỗi người. Trong đó, rối loạn mạch m.áu là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới WHO đến cuối năm 2019, toàn cầu có tổng số gần 523 triệu bệnh nhân tim mạch, mỗi năm có 18,6 triệu người t.ử v.ong vì căn bệnh này.
Mạch m.áu của chúng ta chính là đường quốc lộ, là kênh lưu thông để vận chuyển m.áu, oxy và chất dinh dưỡng
Mỗi khi nhắc đến bệnh tim mạch, hẳn nhiều người sẽ nghĩ nguyên nhân gây bệnh đến từ thực phẩm nhiều dầu hoặc nhiều muối. Tất nhiên đây đều là những loại gia vị gây hại cho mạch m.áu và tim mạch, nhưng còn có một thứ còn nguy hiểm hơn thế đó chính là: Chất béo chuyển hóa(transfat).
Vào năm 2018, WHO đã đưa ra khuyến cáo cần thay thế chất béo chuyển hóa bằng các loại chất béo và dầu có lợi cho sức khỏe hơn.
Chất béo chuyển hóa thường được sử dụng trong thực phẩm chế biến sẵn và sản phẩm nướng thương mại, chẳng hạn như đồ ăn nhanh chiên rán, bánh quy, bánh rán… Khi đi mua hàng nếu thấy thực phẩm có đề thành phần bao gồm chất béo chuyển hóa thì tốt nhất bạn nên cân nhắc khi mua.
Chất béo chuyển hóa thường được sử dụng trong thực phẩm chế biến sẵn và sản phẩm nướng thương mại, chẳng hạn như đồ ăn nhanh chiên rán.
Tác hại của chất béo chuyển hóa là gì?
Chất béo chuyển hóa dù được WHO cảnh báo gây hại nhưng hiện nay vẫn xuất hiện rất nhiều trong mâm cơm của các gia đình.
Theo tờ Aboluowang (TQ), chất béo chuyển hóa có khả năng chịu nhiệt mạnh và dễ bảo quản. Chúng chủ yếu được sử dụng làm phụ gia thực phẩm. Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều có thể gây ra các hậu quả sau.
– Hàm lượng cholesterol trong m.áu tăng quá cao, làm trầm trọng thêm sự hình thành của cục m.áu đông và mảng bám xơ vữa động mạch.
– Dễ khiến cơ thể béo phì, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của trẻ.
– Làm cho m.áu đặc hơn và cản trở quá trình lưu thông m.áu.
– Làm cho mạch m.áu cứng lại và đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch.
Ngoài chất béo chuyển hóa, 2 loại thực phẩm dưới đây cũng gây hại mạch m.áu, tăng bệnh tim mạch
– Nội tạng động vật
Các loại nội tạng động vật như gan lợn, tim gà, óc lợn… đều có hương vị béo ngậy, thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, bệnh nhân cao huyết áp và mỡ m.áu cao nên ăn ít.
Lý do bởi hàm lượng cholesterol và chất béo trong nội tạng động vật cực kỳ cao, nếu ăn quá nhiều thì hàm lượng chất béo trong cơ thể sẽ vượt quá tiêu chuẩn, làm tăng lipid m.áu, ảnh hưởng đến tuần hoàn m.áu, trường hợp nghiêm trọng sẽ gây tắc nghẽn mạch m.áu và gây nhồi m.áu não.
– Đồ ăn quá cay
Trong mùa đông, nhiều người thích ăn đồ cay nóng cùng bạn bè để vừa ấm cúng lại kích thích vị giác, cải thiện cảm giác thèm ăn của cơ thể. Tuy nhiên, những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch và mạch m.áu não được khuyến cáo nên ăn ít lại, kẻo sau khi ăn đồ cay sẽ kích thích tiết adrenaline và làm hưng phấn thần kinh giao cảm của cơ thể. Lúc này, mạch m.áu sẽ giãn nở và huyết áp tăng cao, dễ hình thành cục m.áu đông và gây nhồi m.áu não.
Theo ông Li Xuesong, giám đốc khoa thần kinh của bệnh viện trực thuộc thành phố Hứa Xương, Trung Quốc: Các bệnh tim mạch và mạch m.áu não không xuất hiện trong một sớm một chiều mà đã hình thành trong một thời gian dài. Bệnh càng được phát hiện sớm thì khả năng điều trị càng cao. Bác sĩ khuyên mọi người khi có những dấu hiệu dưới đây cần đi khám sớm:
– Tê và yếu tay chân;
– Buồn ngủ, ngáp thường xuyên;
– Buồn nôn, chán ăn;
– Đau đầu và chóng mặt;
– Lồng ngực đau nhói và có thể xảy ra khó thở nghiêm trọng.
Để bảo vệ sức khỏe mạch m.áu, bạn nên bắt đầu thay đổi thói quen hàng ngày của mình, không chỉ từ bỏ thói quen ăn những món bên trên mà còn cần nghỉ ngơi đầy đủ, tập thể dục một cách đều đặn.
Nguy hại khôn lường khi cắt giảm chất béo trong khẩu phần ăn kiêng
Cắt giảm chất béo lành mạnh sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe như: Tăng cân, bệnh tim mạch, giảm trí nhớ… Nhiều người mắc sai lầm khi cắt giảm chất béo trong khẩu phần ăn kiêng do thiếu kiến thức.
Nguồn gốc bệnh lý thường gặp
Chất béo thường được cắt giảm trong các bữa ăn, đặc biệt là đối với những người trong chế độ giảm cân. Bởi chất béo khiến cơ thể dễ mắc các bệnh như: Bệnh tim mạch, béo phì, bệnh huyết áp… Tuy nhiên, việc cắt giảm triệt để chất béo sẽ khiến sức khỏe suy giảm, ảnh hưởng xấu đến cơ thể.
Chất béo là chất dinh dưỡng thiết yếu mà tất cả mọi người đều phải nạp đầy đủ. Nếu cắt giảm hoàn toàn chất béo, bạn có thể thấy đói sau bữa ăn. Khi không tiêu thụ đủ một nguyên tố vi lượng nhất định, bạn sẽ phải tìm kiếm calo ở nơi khác. Vì vậy, nhu cầu nạp thức ăn càng cao hơn khiến bạn có nguy cơ bị béo phì.
Đồ ăn nhanh chứa chất béo xấu gây nguy hại cho cơ thể.
Chất béo tốt giúp chúng ta cải thiện sức khỏe của não. Nếu loại bỏ chất béo hoàn toàn, bạn sẽ sớm nhận thấy mình không tỉnh táo như bình thường. Người ta đã chứng minh rằng chế độ ăn Địa Trung Hải gồm các chất béo lành mạnh như dầu ô liu, các loại hạt và cá có thể giúp tăng cường trí nhớ. Vì vậy, nên thay thế chất béo xấu bằng chất béo tốt có trong thực phẩm. Cắt giảm chất béo có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Để tránh mắc phải các bệnh lý trên, các bạn cần tránh xa các thực phẩm chứa chất béo xấu. Không nên ăn đồ ăn chiên rán ngập dầu mỡ như: Khoai tây chiên, ngô chiên, các loại bánh rán, bánh ngọt… Không nên ăn thức ăn nhanh như: Xúc xích rán, gà rán…
Chất béo tốt là gì?
Chất béo không bão hoà được biết là chất béo tốt. Khoa học phân chia chất béo không bão hoà thành 2 nhóm là chất béo không bão hoà đơn (Monounsaturated Fats) và chất béo không bão hoà đa (Polyunsaturated Fats). Đây là chất béo lành mạnh nên dùng thay thế cho chất béo xấu.
Chất béo bão hoà đơn không đông đặc khi ở nhiệt độ bình thường. Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy loại chất béo này trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Điển hình như: Rau xanh, đậu, dầu thực vật hay một số loại hạt dinh dưỡng.
Một số thực phẩm giàu chất béo không bão hoà đơn như: Đậu phộng, đậu Hà Lan, đậu khô, quả bơ tươi, bơ dừa, bơ đậu phộng, bơ hạnh nhân, dầu oliu, dầu hạt nho, dầu hạt cải, dầu đậu phộng, hạt hạnh nhân, hạt điều…
Cá hồi là thực phẩm chứa chất béo lành mạnh đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể.
Chất béo không bão hoà đa thường được tìm thấy chủ yếu trong các loại dầu thực vật. Một loại chất béo không bão hoà đa được biết đến phổ biến nhất là axit béo omega-3 và omega-6 bởi những công dụng tuyệt vời nó đem lại. Các thực phẩm chứa nhóm chất béo này là: Cá hồi, cá thu, cá trích, hạt óc chó, hạt hướng dương, hạt mè, đậu nành, ngô, đậu phụ, bơ thực vật..
Cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thay thế chất béo xấu bằng các chất béo tốt bằng các thói quen lành mạnh. Tạo thói quen đọc nhãn thực phẩm trước khi lựa chọn và mua sắm. Không ăn thức ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp hay các loại nước uống đóng chai. Giới hạn lượng thịt đỏ được tiêu thụ bằng các loại thịt gia cầm, đạm thực vật hoặc cá béo. Ưu tiên lựa chọn dầu thực vật trong chế biến hàng ngày. Bên cạnh đó, cần bổ sung đầy đủ rau xanh, trái cây cùng các thực phẩm giàu protein tốt cho sức khỏe.
Chất béo là một dưỡng chất đóng vai trò thiết yếu trong cơ thể con người, nếu cắt giảm sẽ gây ra nhiều bệnh lý. Tuy nhiên, cần biết phân biệt giữa chất béo tốt và chất béo xấu. Từ đó, xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể.
