Hiện tượng ợ chua và đắng miệng là triệu chứng khá phổ biến, thường xảy ra sau khi ăn, nhất là khi ăn những loại thực phẩm có tính acid cao. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài, nó có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng mà chúng ta không nên xem nhẹ. Vậy ợ chua đắng miệng kéo dài có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám bác sĩ? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng này, nguyên nhân gây ra và những dấu hiệu cần lưu ý.
1. Ợ chua đắng miệng là gì?
Ợ chua là hiện tượng acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác chua trong miệng và nóng rát ở ngực hoặc cổ họng. Còn đắng miệng là cảm giác có vị đắng trong miệng, thường xảy ra cùng lúc với ợ chua. Tình trạng này thường xuất hiện khi dạ dày không thể giữ acid lại đúng vị trí hoặc cơ vòng thực quản dưới (LES) bị suy yếu, dẫn đến trào ngược dạ dày.
Mặc dù triệu chứng này không hiếm gặp, nhưng nếu ợ chua đắng miệng kéo dài hoặc xuất hiện thường xuyên, bạn nên quan tâm và tìm hiểu kỹ hơn vì nó có thể là dấu hiệu của các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng.
Triệu chứng đắng họng và ợ chua gây khó chịu cho người bệnh
2. Nguyên nhân gây ra ợ chua, đắng miệng
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ợ chua, đắng, bao gồm:
2.1 Trào ngược dạ dày – thực quản gây ợ chua đắng miệng
Trào ngược dạ dày-thực quản (GERD) là nguyên nhân hàng đầu gây ra ợ chua và đắng miệng. Bệnh này xảy ra khi acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, làm tổn thương niêm mạc thực quản và gây ra các triệu chứng như nóng rát, ợ chua, và vị đắng trong miệng. GERD có thể là mãn tính và cần được điều trị kịp thời để tránh biến chứng nghiêm trọng.
Trào ngược khiến người bệnh gặp các triệu chứng ợ chua, axit đẩy ngược lên thực quản, họng
2.2 Viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày là tình trạng tổn thương ở lớp niêm mạc của dạ dày hoặc tá tràng. Khi bị viêm loét, dạ dày sẽ sản xuất nhiều acid hơn, làm tăng nguy cơ trào ngược lên thực quản, gây ra ợ chua và đắng miệng. Người bị viêm loét dạ dày cũng thường cảm thấy đau bụng, buồn nôn và chướng bụng.
2.3 Rối loạn chức năng cơ vòng thực quản
Cơ vòng thực quản dưới (LES) là cơ quan quan trọng giúp giữ acid dạ dày trong dạ dày. Khi cơ vòng này yếu đi hoặc không hoạt động hiệu quả, acid dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác chua và đắng miệng. Điều này có thể do tuổi tác, thói quen ăn uống không lành mạnh hoặc các bệnh lý khác.
2.4 Thói quen ăn uống kém lành mạnh
– Ăn quá nhanh, ăn no quá mức.
– Tiêu thụ nhiều thực phẩm có tính acid cao như cà chua, chanh, giấm.
– Sử dụng nhiều thức uống có gas, rượu bia, và cà phê. Những thói quen này không chỉ làm tăng áp lực lên dạ dày mà còn khiến cơ vòng thực quản dễ bị suy yếu, dẫn đến ợ chua và đắng miệng.
2.5 Mang thai
Phụ nữ mang thai, đặc biệt là ở giai đoạn cuối của thai kỳ, có thể gặp phải hiện tượng ợ chua đắng miệng do áp lực từ thai nhi lên dạ dày. Sự thay đổi hormone trong cơ thể cũng góp phần làm suy yếu cơ vòng thực quản, dẫn đến trào ngược.
2.6 Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc như thuốc giảm đau NSAIDs, thuốc ức chế beta, hoặc thuốc điều trị cao huyết áp có thể làm tăng sản xuất acid dạ dày hoặc làm suy yếu cơ vòng thực quản, gây ra tình trạng ợ chua và đắng miệng kéo dài.
3. Triệu chứng đi kèm khi bị ợ chua, đắng miệng kéo dài
Ngoài ợ chua và đắng miệng, nếu bạn gặp phải các triệu chứng sau đây, có thể bạn đang đối mặt với một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn:
– Nóng rát ở ngực (ợ nóng): Cảm giác nóng rát sau xương ức hoặc cổ họng là dấu hiệu của trào ngược dạ dày-thực quản.
– Buồn nôn hoặc nôn: Acid dạ dày trào ngược có thể gây buồn nôn hoặc nôn, đặc biệt sau khi ăn.
– Khó nuốt: Khi thực quản bị tổn thương do acid trào ngược, bạn có thể cảm thấy khó nuốt hoặc nuốt đau.
– Hơi thở có mùi hôi: Acid dạ dày có thể gây hơi thở có mùi hôi khó chịu.
– Ho khan, khàn tiếng: Trào ngược acid kéo dài có thể làm kích ứng thanh quản, gây ho khan hoặc khàn tiếng.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng trên trong thời gian dài, đây là dấu hiệu cho thấy tình trạng của bạn cần được điều trị y tế ngay lập tức.
4. Khi nào tình trạng ợ chua đắng họng, miệng cần đi thăm khám bác sĩ?
Ợ chua và đắng miệng thỉnh thoảng không phải là vấn đề lớn, nhưng nếu tình trạng này kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, bạn nên cân nhắc đi khám bác sĩ. Dưới đây là những trường hợp bạn cần đến sự tư vấn của chuyên gia y tế:
4.1 Triệu chứng ợ chua đắng miệng xảy ra thường xuyên
Nếu bạn bị ợ chua và đắng miệng thường xuyên hơn 2-3 lần mỗi tuần trong vòng nhiều tháng, đó có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày-thực quản mãn tính. Điều này cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng.
4.2 Cảm giác đau ở ngực
Cảm giác nóng rát ở ngực có thể bị nhầm lẫn với cơn đau tim. Nếu bạn cảm thấy đau ngực kèm theo ợ chua và đắng miệng, đặc biệt khi cơn đau lan ra cánh tay hoặc hàm, hãy đến bệnh viện ngay lập tức để loại trừ nguy cơ về tim mạch.
4.3 Khó nuốt hoặc nuốt đau
Nếu bạn cảm thấy khó nuốt hoặc nuốt đau, đây có thể là dấu hiệu của tổn thương niêm mạc thực quản do acid trào ngược. Trong trường hợp này, việc điều trị kịp thời sẽ ngăn ngừa viêm loét thực quản và các biến chứng nguy hiểm khác.
4.4 Nôn ra máu hoặc phân có màu đen
Nôn ra máu hoặc phân có màu đen là dấu hiệu của xuất huyết tiêu hóa, có thể do viêm loét dạ dày hoặc tổn thương nghiêm trọng trong thực quản. Đây là tình trạng cấp cứu cần được can thiệp ngay.
4.5 Ho kéo dài hoặc khàn tiếng
Nếu bạn ho khan, khàn tiếng hoặc mất giọng kéo dài, có thể acid từ dạ dày đã làm tổn thương thanh quản hoặc phổi. Điều này có thể dẫn đến viêm thanh quản hoặc viêm phổi do hít phải acid.
5. Chẩn đoán và điều trị ợ chua kèm đắng miệng kéo dài
5.1 Phương pháp chẩn đoán tìm nguyên nhân ợ chua đắng họng, miệng
Khi bạn đến khám bác sĩ với triệu chứng ợ chua, đắng kéo dài, bác sĩ sẽ thực hiện các bước chẩn đoán bao gồm:
– Nội soi dạ dày-thực quản: Giúp bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày, từ đó phát hiện tổn thương hoặc viêm loét.
– Đo pH trở kháng thực quản 24 giờ: Phương pháp này giúp đánh giá mức độ acid trào ngược lên thực quản, thời điểm, tần suất trong suốt 24 giờ, từ đó xác định mức độ nghiêm trọng của GERD.
– Xét nghiệm chức năng tiêu hóa: Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện để kiểm tra chức năng tiêu hóa và loại trừ các bệnh lý khác.
Bệnh nhân chuẩn bị vào thực hiện đo pH trở kháng thực quản 24h để chẩn đoán GERD
5.2 Phương pháp điều trị
– Thay đổi lối sống: Bác sĩ có thể khuyên bạn thay đổi thói quen ăn uống, giảm stress, và tránh các yếu tố kích thích.
– Sử dụng thuốc: Các loại thuốc như thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc kháng histamine H2 có thể được sử dụng để giảm sản xuất acid và bảo vệ niêm mạc thực quản.
– Phẫu thuật: Trong những trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật có thể được thực hiện để tăng cường cơ vòng thực quản và ngăn ngừa trào ngược.
6. Phòng ngừa tình trạng ợ chua, đắng
Để ngăn ngừa hiện tượng ợ chua đắng miệng kéo dài, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
– Ăn uống lành mạnh: Tránh ăn quá no, giảm tiêu thụ thực phẩm có tính acid và đồ uống có gas.
– Kiểm soát cân nặng: Thừa cân có thể gây áp lực lên dạ dày và làm tăng nguy cơ trào ngược.
– Tránh nằm ngay sau khi ăn: Hãy chờ ít nhất 2-3 giờ sau ăn trước khi bắt đầu tư thế nằm.
Ợ chua đắng miệng kéo dài không phải là tình trạng nên coi thường. Nếu gặp phải các triệu chứng này, đặc biệt là khi chúng kéo dài, xảy ra nhiều và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, hãy đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm trong tương lai.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
