Để bảo vệ gan và cải thiện chức năng gan hiệu quả, điều đầu tiên cần thực hiện chính là xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh.
Lá gan là cơ quan nội tạng chủ chốt của cơ thể bởi nó tham gia vào hầu hết các quá trình sinh học quan trọng. Tất cả các chất vào cơ thể đều qua gan vào m.áu đến các nơi. Những hoạt động duy trì sự sinh tồn của cơ thể mà gan tham gia vào gồm có:
– Tạo ra mật giúp tiêu hóa thức ăn, chuyển hóa chất dinh dưỡng từ thức ăn thành năng lượng, điều chỉnh lượng chất béo, vitamin, khoáng chất vi lượng và chất đường mà cơ thể cần.
– Sản xuất các chất cần cho hoạt động của não, tủy sống, sản xuất và bài tiết cholesterol, kiểm soát sự đông m.áu.
– Sản xuất ra các yếu tố miễn dịch và loại bỏ vi khuẩn, giúp cơ thể tạo ra sức đề kháng chống lại n.hiễm t.rùng.
– Lưu trữ các chất quan trọng có thể nuôi sống cơ thể để cung cấp lại cho cơ thể vào những thời điểm cần thiết.
– Giải độc cơ thể bằng cách bài tiết các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Tuy nhiên, do các mầm bệnh như ký sinh trùng, vi khuẩn, virus, bệnh lý bẩm sinh hay các chất độc mà chúng ta đưa vào cơ thể thông qua con đường ăn uống, lá gan sẽ bị hư hại. Các bệnh lý gan mật thường gặp bao gồm: viêm gan virus, gan nhiễm mỡ, viêm đường mật, xơ gan, ung thư gan…
Theo Hội gan mật Việt Nam, khi đã được chẩn đoán mắc bệnh lý gan mật, người bệnh cần tuân thủ những nguyên tắc dinh dưỡng dưới đây:
1. Giảm bớt mỡ trong chế độ ăn
Khi tế bào gan bị tổn thương thì lập tức trong bào tương của nó sinh ra những giọt mỡ có thể bóp nghẹt hạt nhân của tế bào và làm c.hết tế bào. Đó là hiện tượng thoái hóa mỡ của gan.
Vì vậy chế độ ăn có nhiều lipid phải loại trừ ngay.
2. Tăng glucid
Bình thường, một phần glucid của chế độ ăn được dự trữ trong gan dưới dạng glycogen, chức năng chuyển hóa dự trữ glycogen rất quan trọng vì nó làm cho gan đảm nhiệm được vai trò giải độc, chống xâm nhập của các chất độc từ bên ngoài vào và những chất độc từ cơ thể gây ra. Khi gan bị tổn thương thì glycogen trong gan bị giảm đi, do đó chế độ ăn cần phải có nhiều glucid để tạo ra nhiều glycogen.
Thực tế người ta cũng đã chứng minh: lipid và glycogen là hai chất có tỷ lệ trái ngược nhau trong gan, chất này nhiều thì chất kia sẽ ít đi. Vậy chế độ ăn nhiều glucid không những cung cấp glycogen cho gan mà còn làm chậm sự xâm nhập lipid vào gan.
3. Tăng protein
Sự tái tạo tế bào gan cần phải có nhiều protein. Sự thoái hóa mỡ của gan có thể sinh ra bởi một chế độ ăn nhiều lipid hoặc chế độ ăn ít protein. Chế độ ăn tăng protein có thể giúp gan chống ngộ độc do asen, clorofoc, tetraclorua cacbon.
Người ta đã chứng minh chất cholin methionin có thể chống lại sự xâm nhập mỡ vào gan (gây ra bởi các chế độ ăn ít protein). Methionin là một acid amin cần thiết, nó giúp cho tổng hợp cholin.
Methionin và cholin được gọi là các chất tiêu mỡ vì nó có tác dụng chuyển các chất lipid từ gan đến các kho dự trữ mỡ ở dưới da. Không có những chất này thì mỡ sẽ tụ lại trong tế bào gan gây thoái hóa mỡ. Ngoài ra 2 chất này còn có khả năng chống độc và được coi là “acid amin bảo vệ gan”.
Tác dụng của chế độ ăn tăng protein có nhiều methionin của sữa trong các bệnh gan được nhiều tác giả tán thành và công nhận có hiệu quả.
Ngoài ra gan còn có chức năng quan trọng trong sự đồng hóa các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K, nếu chức năng gan bị suy thì cơ thể biểu hiện các triệu chứng thiếu vitamin, ví dụ: thiếu vitamin K sẽ rối loạn đông m.áu (vì gan không tạo ra được prothrombin).
Người ta đã tạo được bệnh xơ gan trên súc vật bởi một chế độ ăn thiếu vitamin nhóm B (gan có chức năng chống độc nhờ vitamin nhóm B). Vì vậy cần phải có chế độ ăn hợp lý để ngăn chặn và làm thoái lui bệnh gan mật.
Liên tiếp các ca cấp cứu do ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới
Thời gian gần đây, Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đã tiếp nhận nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu do bị ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới.
Nam bệnh nhân uống nhầm thuốc diệt chuột đang được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: NLĐ
Ngày 9/10, thông tin từ Trung tâm Chống độc – Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trung tâm này vừa tiếp nhận cấp cứu cho 2 bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới. Cụ thể, trường hợp đầu tiên là bệnh nhân nam, 39 t.uổi, trú tại Hà Nội Bệnh nhân có ý định t.ự t.ử nên đã uống 4 viên thuốc chuột Storm. Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng nôn khan, vẫn tính tảo, không co giật.
Được biết, bệnh nhân này có t.iền sử rối loạn tâm thần. Bệnh nhân được xác định ngộ độc thuốc diệt chuột loại kháng vitamin K, bệnh nhân chưa có tình trạng rối loạn động m.áu. Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân 59 t.uổi, trú tại Hưng Yên. Bệnh nhân uống nhầm 4 viên thuốc giống viên kẹo màu xanh nước biển mà không hay biết đó là thuốc diệt chuột.
Bệnh nhân vào viện ngày thứ 3, cũng được xác định uống thuốc diệt chuột loại kháng vitamin K tác dụng kéo dài, đã điều trị tại tuyến dưới 3 ngày. Bệnh nhân trong tình trạng rất nặng, rối loạn đông m.áu và tiếp tục được sử dụng thuốc giải độc.
Sản phẩm thuốc diệt chuột được bán trên thị trường. Ảnh: VTV News
Trao đổi với báo NLĐ, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong những năm gần đây, Trung tâm tiếp nhận cấp cứu cho rất nhiều trường hợp bệnh nhân bị ngộ độc thuốc diệt chuột thế hệ mới.
Theo bác sĩ Nguyên, đây là những chất gây xuất huyết, thay thế loại toàn bộ hóa chất của thuốc diệt chuột trước đây đã từng sử dụng. Những chất này gây độc rất kín đáo, trong 3 ngày đầu các dấu hiệu đều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, 3 ngày sau thì xuất hiện các dấu hiệu xuất huyết ở răng, mũi, da, tiêu hóa…
Để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra, bác sĩ Nguyên khuyến cáo người dân khi phát hiện người uống nhầm thuốc diệt chuột, cần đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Bên cạnh đó, nhớ mang theo viên thuốc hoặc vỏ thuốc để có thể nhanh chóng xác định loại thuốc mà người bệnh uống nhầm. Tốt nhất nên đến cơ sở y tế sớm trước 6h, lúc đó các bác sĩ có thể dùng các biện pháp thải độc như rửa dạ dày, dùng than hoạt tính để đào thải bớt thuốc ra ngoài.
Kể cả khi ra viện, bệnh nhân vẫn cần tuân thủ y lệnh thuốc và tái khám theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Vì thuốc diệt chuột có tác dụng rất dài, không phải khi bệnh nhân ra viện mà xem như đã hết tác dụng của thuốc. Ngoài ra, trong trường hợp có các dấu hiệu như ra m.áu chân răng, ra m.áu dưới da, đi ngoài ra m.áu…, người dân cần đến các cơ sở y tế để kiếm tra ngay, nhằm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
