Trật khớp là tình trạng mà các xương bị dịch chuyển khỏi vị trí bình thường tại khớp, gây đau đớn và hạn chế vận động. Các vị trí thường bị trật khớp đó là khớp vai, khuỷu tay, hông và đầu gối. Trị trật khớp cần hiểu đúng để lựa chọn đúng, tránh chọn sai phương pháp khiến tiền mất mà tật vẫn mang.
1. Nhận diện triệu chứng và nguyên nhân gây trật khớp
1.1 Biểu hiện khi bị trật khớp
Khi bị trật khớp người bệnh thường có các biểu hiện như sau:
– Đau đớn dữ dội: Đau tại khớp bị trật, thường kèm theo sưng tấy.
– Biến dạng khớp: Khớp bị lệch khỏi vị trí bình thường, có thể nhìn thấy rõ ràng.
– Mất khả năng vận động: Khớp bị trật sẽ mất chức năng vận động bình thường.
– Bầm tím và sưng tấy: Khu vực quanh khớp bị trật có thể bầm tím và sưng tấy do tổn thương mô mềm và mạch máu.
1.2 Nguyên nhân
Trật khớp thường xảy ra do chịu tác động từ ngoại lực bên ngoài, khi đang trong quá trình tham gia giao thông, sinh hoạt, làm việc, tập luyện,…
– Tai nạn giao thông: Va chạm mạnh có thể gây trật khớp.
– Chấn thương thể thao: Các hoạt động thể thao như bóng đá, bóng rổ, và võ thuật có nguy cơ cao gây trật khớp.
– Té ngã: Té ngã từ độ cao hoặc ngã với lực mạnh cũng có thể gây trật khớp.
– Chấn thương lao động: Các công việc đòi hỏi sức lực lớn hoặc có nguy cơ tai nạn cao cũng dễ dẫn đến trật khớp.
Người bị trật khớp thường cảm thấy đau đớn dữ dội tại vùng khớp bị trật và hạn chế cử động cánh tay.
2. Sai lầm khi trị trật khớp bằng bó lá
Một sai lầm phổ biến mà nhiều người mắc phải là trị trật khớp bằng bó lá cây theo các phương pháp dân gian. Mặc dù phương pháp này có vẻ an toàn và tự nhiên, nhưng thực tế, nó có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
2.1 Không cố định được phần bị trật khiến tổn thương lan rộng
Bó lá cây không thể cố định chính xác vùng tổn thương dẫn đến tổn thương thêm cho các cấu trúc xung quanh khớp như dây chằng, gân, và cơ. Lúc này khớp không được đưa trở lại vị trí chính xác, dễ gây tình trạng viêm khớp mãn tính, gây đau đớn và hạn chế chức năng vận động.
2.2 Nhiễm trùng
Lá cây hay thảo dược có thể chứa các chất gây dị ứng hoặc nhiễm trùng nếu không được xử lý đúng cách. Điều này có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn và thậm chí gây nhiễm trùng nghiêm trọng.
2.3 Trì hoãn sự chăm sóc y tế
Bó lá khiến người bệnh trì hoãn tìm kiếm sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp, điều này dễ gây biến chứng nghiêm trọng gồm tổn thương vĩnh viễn cho khớp, giảm khả năng phục hồi hoàn toàn, bỏ lỡ thời điểm “vàng” thích hợp để điều trị trật khớp.
Bó lá khi bị trật khớp có thể khiến vết thương lan rộng, hoại tử, thậm chí người bệnh có thể sốc do nhiễm trùng (nhiễm trùng máu), tử vong.
3. Phương pháp trị trật khớp đúng
3.1 Sơ cứu tại chỗ hỗ trợ trị trật khớp
Khi bị trật khớp, việc sơ cứu kịp thời và đúng cách rất quan trọng để giảm đau và ngăn ngừa biến chứng:
– Giữ cố định khớp: Không cố gắng tự nắn chỉnh khớp. Sử dụng băng quấn hoặc nẹp để cố định khớp trong vị trí hiện tại.
– Chườm lạnh: Sử dụng túi đá hoặc khăn lạnh chườm lên vùng bị thương trong khoảng 15-20 phút mỗi giờ để giảm sưng và đau.
– Nâng cao vùng bị thương: Nếu có thể, nâng cao khớp bị trật so với tim để giảm sưng.
3.2 Chẩn đoán và nắn chỉnh trị trật khớp
Sau khi sơ cứu tại chỗ, người bị trật khớp cần được đưa đến cơ sở y tế để điều trị chuyên nghiệp:
– Chẩn đoán hình ảnh: Sử dụng X-quang, CT scan, hoặc MRI để xác định chính xác vị trí và mức độ trật khớp.
– Nắn chỉnh khớp: Bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật nắn chỉnh khớp để đưa xương trở về vị trí bình thường. Quá trình này thường được thực hiện dưới gây mê hoặc gây tê cục bộ để giảm đau.
– Băng bó và cố định: Sau khi nắn chỉnh, khớp sẽ được băng bó hoặc cố định bằng nẹp hoặc bó bột để giữ vị trí và giúp khớp hồi phục.
3.4 Phục hồi chức năng
Phục hồi chức năng là giai đoạn quan trọng sau khi khớp đã được nắn chỉnh và cố định. Cụ thể là các bài tập vật lý trị liệu giúp cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh của khớp bị trật. Bạn nên thực hiện những bài tập này dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu.
Khớp bị trật cần được nắn chỉnh lại hoặc phẫu thuật càng sớm càng tốt. Bạn không nên tự ý thực hiện, mà cần thăm khám với bác sĩ có chuyên môn để được nắn chỉnh đúng kỹ thuật, tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
4. Biến chứng và biện pháp phòng ngừa
4.1 Biến chứng
Nếu không được điều trị đúng cách, trật khớp có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng:
– Tổn thương dây chằng và gân: Trật khớp có thể gây rách dây chằng và gân, dẫn đến mất ổn định khớp.
– Tổn thương thần kinh và mạch máu: Xương trật có thể chèn ép hoặc cắt đứt các dây thần kinh và mạch máu, gây tê liệt hoặc mất máu.
– Viêm khớp: Trật khớp tái phát nhiều lần có thể dẫn đến viêm khớp, gây đau và hạn chế vận động dài hạn.
4.2 Phòng ngừa
Để phòng ngừa trật khớp, cần chú ý các biện pháp sau:
– Sử dụng bảo hộ: Đeo các thiết bị bảo hộ khi tham gia các hoạt động thể thao hoặc công việc nguy hiểm.
– Tập luyện đúng kỹ thuật: Học và tuân thủ các kỹ thuật đúng khi tập luyện thể thao để giảm nguy cơ chấn thương.
– Rèn luyện thể lực: Tăng cường sức mạnh và linh hoạt của cơ bắp quanh khớp thông qua các bài tập thể dục đều đặn.
– Thận trọng trong sinh hoạt hàng ngày: Tránh những hành động nguy hiểm như trèo cao mà không có biện pháp an toàn.
Trật khớp là một chấn thương nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời và chính xác để tránh những biến chứng đáng tiếc. Việc hiểu rõ các phương pháp trị trật khớp và thực hiện đúng cách sẽ giúp cải thiện quá trình phục hồi và ngăn ngừa tái phát. Hãy luôn chú ý bảo vệ khớp của bạn bằng cách tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia y tế khi cần thiết.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
