Lycopene là một chất dinh dưỡng thực vật có đặc tính chống oxy hóa. Đó là sắc tố tạo ra màu đỏ và hồng cho trái cây, như cà chua, dưa hấu và bưởi hồng.
Lycopene có liên quan đến các lợi ích sức khỏe, từ sức khỏe tim mạch đến bảo vệ chống lại cháy nắng và một số loại ung thư.
Thuộc tính chống oxy hóa mạnh
Lycopene là một chất chống oxy hóa trong họ carotenoid. Chất chống oxy hóa bảo vệ cơ thể bạn khỏi bị hư hại do các hợp chất được gọi là gốc tự do. Khi mức độ gốc tự do nhiều hơn mức độ chống oxy hóa, chúng có thể tạo ra stress oxy hóa trong cơ thể bạn.
Sự căng thẳng này có liên quan đến một số bệnh mãn tính, chẳng hạn như ung thư, tiểu đường, bệnh tim và bệnh Alzheimer. Nghiên cứu cho thấy rằng các đặc tính chống oxy hóa của lycopene có thể giúp giữ mức độ gốc tự do ở mức cân bằng, bảo vệ cơ thể bạn chống lại một số tình trạng này.
Ngoài ra, các nghiên cứu trên ống nghiệm và động vật cho thấy lycopene có thể bảo vệ cơ thể bạn chống lại các tổn thương do thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, và một số loại nấm gây ra.
Có thể bảo vệ chống lại một số loại ung thư
Hoạt động chống oxy hóa mạnh của lycopene có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của một số loại ung thư.
Ví dụ, các nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy chất dinh dưỡng này có thể làm chậm sự phát triển của ung thư vú và tuyến t.iền liệt bằng cách hạn chế sự phát triển của khối u. Các nghiên cứu trên động vật báo cáo thêm rằng nó có thể ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư trong thận.
Ở người, các nghiên cứu quan sát liên kết việc hấp thụ nhiều carotenoid, bao gồm lycopene, với nguy cơ ung thư phổi và tuyến t.iền liệt thấp hơn 32-50%.
Một nghiên cứu kéo dài 23 năm trên hơn 46.000 nam giới đã xem xét mối liên hệ giữa lycopene và ung thư tuyến t.iền liệt một cách chi tiết hơn. Những người đàn ông tiêu thụ ít nhất hai phần nước sốt cà chua giàu lycopene mỗi tuần có nguy cơ bị ung thư tuyến t.iền liệt thấp hơn 30% so với những người ăn ít hơn một phần nước sốt cà chua mỗi tháng.
Tuy nhiên, một đ.ánh giá gần đây của 26 nghiên cứu cho thấy kết quả vừa phải hơn. Các nhà nghiên cứu đã liên kết việc hấp thụ lycopene cao với khả năng phát triển ung thư tuyến t.iền liệt thấp hơn 9%.
Lycopene tốt cho trái tim
Lycopene cũng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển hoặc c.hết sớm vì bệnh tim. Điều đó một phần vì nó có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ bệnh tim. Cụ thể hơn, nó có thể làm giảm tác hại của các gốc tự do, mức cholesterol LDL toàn phần và “xấu” và tăng cholesterol HDL “tốt”.
Nồng độ lycopene trong m.áu cao cũng có thể kéo dài cuộc sống của những người mắc hội chứng chuyển hóa – một sự kết hợp của các tình trạng sức khỏe có thể dẫn đến bệnh tim. Trong khoảng thời gian 10 năm, các nhà nghiên cứu ghi nhận rằng những người mắc bệnh chuyển hóa có nồng độ lycopene trong m.áu cao nhất có nguy cơ c.hết sớm thấp hơn tới 39%.
Trong một nghiên cứu khác kéo dài 10 năm, chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng này có liên quan đến việc giảm 17-26% nguy cơ mắc bệnh tim. Một đ.ánh giá gần đây liên kết thêm nồng độ lycopene trong m.áu cao với nguy cơ đột quỵ thấp hơn 31%.
Tác dụng bảo vệ của lycopene đặc biệt có lợi cho những người có mức độ chống oxy hóa trong m.áu thấp hoặc mức độ căng thẳng oxy hóa cao. Điều này bao gồm cả người lớn t.uổi và những người hút thuốc hoặc mắc bệnh tiểu đường hoặc bệnh tim.
Thực phẩm giàu lycopene
Tất cả các loại thực phẩm tự nhiên có màu hồng đậm đến đỏ thường giàu lycopene. Cà chua là nguồn thực phẩm lớn nhất và cà chua càng chín thì càng chứa nhiều lycopene. Nhưng bạn cũng có thể tìm thấy chất dinh dưỡng này trong một loạt các loại thực phẩm khác.
Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm chứa nhiều lycopene nhất trên 100 gram
– Cà chua khô: 45,9 mg
– Cà chua nghiền: 21,8 mg
– Ổi: 5,2 mg
– Dưa hấu: 4,5 mg
– Cà chua tươi: 3,0 mg
– Cà chua đóng hộp: 2,7 mg
– Đu đủ: 1,8 mg
– Bưởi hồng: 1,1 mg
– Ớt đỏ nấu chín: 0,5 mg
Hiện tại không có khuyến nghị lượng lycopene hàng ngày. Tuy nhiên, từ các nghiên cứu hiện tại, lượng tiêu thụ từ 8-21 mg mỗi ngày dường như có lợi nhất.
Điểm danh thực phẩm hỗ trợ tăng đề kháng chống bệnh ung thư
Ung thư là căn bệnh ám ảnh với tất cả mọi người. Vì thế bạn cần bổ sung các loại thực phẩm chống lại ung thư vào thực đơn hàng ngày để tăng cường sức khỏe.
Nấm
Có rất nhiều loại nấm khác nhau nhưng hầu hết các loại nấm đều có khả năng ngăn ngừa bệnh ung thư. Trong nấm có chứa nhiều vitamin B và chất sắt tăng cường miễn dịch, chống oxi hóa và chiến đấu với cholesterol. Một số loại nấm được sử dụng chống lại sự phát triển của khối u và giúp tái tạo tế bào như reishi, cordyceps và maitake.
Trà
Trà xanh có chứa các hợp chất polyphenolic chính được chứng minh ức chế sự phát triển của khối u và tái tạo mạch m.áu. Bên cạnh đó, E.EGCG có tác dụng chống oxy hóa gấp 25-100 lần so với vitamin C. Vì thế E.EGCG làm giảm tín hiệu của các protein liên quan sự di căn của tế bào ung thư. Phụ nữ uống trà xanh mỗi ngày giảm đến 60% nguy cơ ung thư buồng trứng. Tất cả các loại trà đều có khả năng chống lại ung thư nhưng trà xanh có tác dụng mạnh nhất.
Cá
Thêm cá vào thực đơn thường xuyên giúp tăng khả năng chống lại ung thư. Đặc biệt là cá tự nhiên như: Cá thu, cá hồi, cá mòi,… Vì trong cá dồi giàu omega 3 có tác dụng chống viêm và giảm khả năng ung thư. Trong khi đó, tiêu thụ thịt đỏ và thịt nguội tần suất cao dễ dàng dẫn đến bệnh ung thư đại trực tràng.
Các loại hạt
Trong tất cả các loại hạt đều cung cấp một lượng chất xơ đáng kể và omega 3. Các loại hạt được cân nhắc như hạt bí ngô, hạt hướng dương, hạt chia, hạt lanh, óc chó đều có acid béo lành mạnh cho sức khỏe. Trong đó, hạt lanh giúp chống được ung thư tuyến t.iền liệt và ung thư vú.
Ảnh minh họa. Đồ họa: An Nhiên
Sữa
Những thực phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai và không bao gồm các sản phẩm sữa có nhiều chất béo như bơ, kem. Ruột chiếm 80% tỉ lệ quan trọng nên việc bổ sung probiotic từ các sản phẩm gốc sữa là cần thiết trong việc kìm hãm sự phát triển khối u và tái tạo tế bào. Dùng các thực phẩm có gốc từ sữa mỗi ngày có tác dụng ngăn ngừa ung thư trực tràng và làm giảm khả năng sinh sản tế bào ung thư ruột kết. Ngoài ra, canxin từ sữa gián tiếp bảo vệ thành ruột.
Trái cây
Trái cây luôn là thực phẩm lành mạnh cho mọi chế độ ăn tốt cho sức khỏe. Trong trái cây có nhiều chất xơ, vitamin, khoáng chất, và các chất oxy hóa hỗ trợ tối đa cho hệ miễn dịch. Cam và chanh chứa nhiều limonene tăng cường miễn dịch giúp g.iết c.hết tế bào ung thư. Đu đủ có hợp chất carotene và lycopene đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống các gốc tự dó. Và isothiocyanates trong đủ đu cũng có khả năng hạn chế tế bào ung thư di căn.
